သူ႔ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ ဒါမွမဟုတ္ ၉ ႏွစ္မွာ နန္းတက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ အေဖကေတာ့ အခီနာတန္ (Akhenaten) ဘုရင္ ျဖစ္ျပီး စတုတၳေျမာက္ အာမန္ဟိုတပ္ (Amenhotep IV) အျဖစ္ လူသိမ်ားပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ အေမကေတာ့ နဖာတီတီ မိဖုရား ျဖစ္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္က နာမည္ကေတာ့ တူတန္ခမန္ မဟုတ္ပါဘူး။ တူတန္ခတန္ (Tutankhaten) ျဖစ္ပါတယ္။
သူဟာ Nebkheperure နာမည္နဲ႕ နန္းတက္ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ မိဖုရားကေတာ့ အစ္မ တစ္ဝမ္းကြဲ ေတာ္စပ္တဲ့ Ankhesenpaaten ပါ။ ေနာက္ပုိင္းမွာ သူ႕မိဖုရားက သူ႕ေယာက်ာၤးရဲ႕ ကိုးကြယ္မႈကို လုိက္ျပီး သူ႕နာမည္ကို Ankhesenamun လုိ႔ ေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။ တူတန္ခတန္ ဘုရင္ေလး ကိုယ္တုိင္က သူ႕နာမည္ကို တူတန္ခတန္ ကေန ရွင္သန္ေနတဲံ Amun ရဲ႕ ပံုရိပ္လုိ႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ တူတန္ခမန္ (Tutankhamun) အျဖစ္ ေျပာင္းခဲ့တာကိုး။ ဒါကလည္း အေၾကာင္းရွိပါတယ္။ ဘုရင္ေလးဟာ အရင္က သူ႔ ဖခင္ အာမန္ဟိုတပ္ ရဲ႕ ကိုးကြယ္မႈ ျဖစ္တဲ့ Aten နတ္ဘုရားကို ကိုးကြယ္တာမုိ႔ သူ႔နာမည္ကလည္း တူတန္ခတန္ ျဖစ္ေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းမွာ Amun နတ္ဘုရားကို ေျပာင္းလဲကိုးကြယ္တာမုိ႔ ခတန္ ကေန ခမန္ ဆုိျပီး နာမည္ေျပာင္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
စိတ္မေကာင္းစရာ တစ္ခ်က္ဟာ ဘုရင္ကေလးဟာ သားသမီး မရရွာပါဘူး။ သူ႔မိဖုရားဟာ ကိုယ္ဝန္ႏွစ္ခါ လြယ္ခဲ့ရျပီး ကိုယ္ဝန္ ငါးလ ဒါမွမဟုတ္ ေျခာက္လ မွာ တစ္ခါ၊ ေနာက္ကိုယ္ဝန္တစ္ခုက ၉ လ အထိ လြယ္ခဲ့ရေပမယ့္ ပ်က္က်သြားတာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေလ့လာခ်က္ တစ္ခုမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တူတန္ခတန္ နန္းတက္စ ကာလမွာ သူ႕အသက္က ဘုရင္တစ္ပါး ျဖစ္ဖုိ႔ အတြက္ေတာ့ သိပ္ကို ငယ္ရြယ္လြန္းပါေသးတယ္။ ျပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အရလည္း ဒီအသက္အရြယ္ဟာ အျမတ္ထုတ္လုိ႔ ေကာင္းပံုပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကိစၥေတြဟာ သူ႔အေမရဲ႕ အေဖ လုိ႔ ေျပာၾကတဲ့ သူ႕အဖုိး Ay နဲ႕ Ay ရဲ႕ သမက္လုိ႔ ယူဆၾကတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Horemheb တုိ႔ရဲ႕ လက္ထဲမွာပဲ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္သလဲ ဆုိေတာ့ တူတန္ခမန္ နတ္ရြာစံျပီးေတာ့ Ay က ဖာရိုဘုရင္ျဖစ္လာသလုိ သူ႕ေနာက္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Horemheb တုိ႔က အစဥ္တုိင္း ဘုရင္ျဖစ္လာၾကပါတယ္။
ကိုရီးယားကားလုိ သံုးသပ္ရမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ နန္းေမြဆက္ခံမယ့္ ကေလးမရေအာင္ Ay နဲ႕ သူ႔လူေတြက လုပ္တာလား ဆုိတာလညး္ စိတ္ဝင္စားစရာပါ။ (ကိုရီယား ပရိတ္သတ္မ်ား အတြက္ :P )
အမွန္ေတာ့ တူတန္ခမန္ ဟာ အဲ့ဒီေခတ္ ဘုရင္ထံုးတမ္းအရ အစဥ္အတုိင္းမုိ႔ သူ႔အေဖ နတ္ရြာစံျပီးေနာက္ ဘုရင့္သားေတာ္ မင္းသားဘဝကေန ျပည့္ရွင္မင္းတရားၾကီး ျဖစ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရင္ကေလးဟာ ေဒါသထြက္လြယ္တယ္ လုိ႔ မွတ္တမ္းတင္ထားတဲ့ မွတ္တမ္းတခ်ိဳ႕ရွိပါတယ္။ ဒါဟာလည္း အသက္ ငယ္လြန္းတဲ့ အတြက္ ရာဇမာန္ ျပင္းထန္တာ အျပင္ ေရာဂါခ်ဴခ်ာတာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဘုရင္ကေလးဟာ စီမံကိန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အထူးျခားဆံုးကေတာ့ ျမိဳ႔ေတာ္ကို Karnak ကေန Thebes ကို ေျပာင္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ Amun နတ္ဘုရားအတြက္ ေက်ာင္းေတာ္ေဆာက္လုပ္ပါတယ္။ ဘုရင္ကေလး လက္ထက္မွာ အရင္က ပြဲေတာ္ေတြျဖစ္တဲ့ Apis Bull၊ Horemakhet နဲ႕ Opet နတ္ဘုရားတုိ႔ရဲ႕ ပြဲေတာ္ေတြကို ျပန္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဘုရင္ကေလး လက္ထက္မွာ တုိင္းျပည္စီးပြားေရး အားနည္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တျခား ႏုိင္ငံေတြနဲ႕ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ေအာင္ ထူေထာင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ သူ႕ဂူဗိမာန္ထဲက တျခားႏုိင္ငံေတြရဲ႕ လက္ေဆာင္ပစၥည္းေတြကို ၾကည့္ျပီး ပညာရွင္ေတြ ဆံုးျဖတ္ၾကတာပါ။ သူ႕လက္ထက္မွာ Nubians လူမ်ိဳး၊ Asiatics လူမ်ိဳးေတြနဲ႕ စစ္ခင္းခဲ့ရတယ္လုိ႔ သူ႕လွဴခဲ့တဲ့ ဘုရားေက်ာင္း တစ္ခုမွာ မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ဂူဗိမာန္မွာ တုိက္ပြဲဝင္ ဝတ္စံုနဲ႕ စစ္ပြဲအတြင္း အသံုးျပဳတဲ့ ထုိင္ခံုတုိ႔ကို ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပညာရွင္ေတြ႕ကေတာ့ အဲ့ဒီစစ္ပြဲေတြမွာ သူကိုယ္တုိင္ မပါခဲ့ဘူးလုိ႔ သံုးသပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆုိေတာ့ ဘုရင္ကေလးဟာ မသန္စြမ္းျဖစ္ေနျပီး လမ္းေလွ်ာက္ဖုိ႔ လက္ကိုင္တုတ္ကို အသံုးျပဳရလုိ႔ပါ။
တူတန္ခမန္ အရပ္ ငါးေပနဲ႕ ၁၁ က္မ ရွိပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္နဲ႕ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ၾကားမွာ တူတန္ခမန္ရဲ႕ မမ္မီကို ေလ့လာသုေတျပဳခဲ့ျပီး ရလာဒ္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ထူးျခားတာက အဲ့ဒီ ရလာဒ္အရ တူတန္ခမန္ဟာ ေမြးရာပါ ႏွာခမ္းကြဲ အာေခါင္ကြဲ ျဖစ္ေနျပီး ခါးရုိးလည္း ေစာင္းေနတာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ ဘယ္ဘက္ ေျခက်င္ဝတ္မွာလည္း မူမမွန္တာမ်ိဳး ေတြ႕ရျပီး လမ္းေလွ်ာက္တုတ္ကို ဘုရင္ကေလး အားကိုးရတယ္ ဆုိတာကို ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္ဘက္ ေျခေထာက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ က်ိဳးထားတာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ သူ႕ဂူဗိမာန္ထဲမွာ ေတြ႕ရတဲ့ လမ္းေလွ်ာက္တုတ္ အေျမာက္အျမားက ဒါကို သက္ေသခံေနပါတယ္။
တူတန္ခမန္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႕နဲ႕ ပတ္သက္ျပီး မွတ္တမ္း မွတ္ရာ မရွိပါဘူး။ သူ႕ DNA ထဲမွာ ေတြ႕ရတဲ့ သက္ေသအရ ငွက္ဖ်ားေၾကာင့္ ေသသလား မေတာ္တဆ မႈလား ဆုိတာ ဘယ္သူမွ မခန္႔ႏုိင္ခဲ့ပါဘူ။ ဒါေပမယ့္ တူတန္ခမန္ရဲ႕ ဘယ္ဘက္ေျခေထာက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္က်ိဳးထားတာက စိတ္ဝင္စားရာ ေကာင္းလာပါတယ္။ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းတာ ရွိသလုိ သူ႕ေခါင္းထဲ အရိုးစ ေတြ႕တဲ့ အတြက္ လုပ္ၾကံခံရသလား လုိ႔ သံသယ ဝင္တာေတြလညး္ ရွိပါတယ္။
အခုထိလည္း ျငင္းေနၾကတုန္းပါ . . . .
HtEt AuNg KyAw HtAy